تلاوت قرآن و درمان هراس و تنهایی

تلاوت و قرائت کتاب خدا احکام و آدابی دارد از جمله اینکه انسان چگونه این حروف را از مخارج ادا کند؛ در چه صورت وقف و کجا وصل کند؛ اینها احکام و آداب تلاوت است.

امّا حکمت تلاوت قرآن این است که انسان، قرآن را به گونه ای تلاوت کند که معبود را مشاهده نماید. مرحله نازله مشاهده معبود آن است که در صفحه ضمیر و قلب عابد، چیزی جز علاقه به معبود نباشد. و انسان می تواند به خوبی تشخیص دهد که آیا در قلبش چیزی جز خدا هست یا نه؟

امام سجاد(سلام الله‌علیه) فرمود: «لو مات من بین المشرق والمغرب لما استوحشت بعد أن یکون القرآن معى»[ کافی، ج 2، ص 602] اگر همه مردمی که بین مشرق و مغرب عالم وجود دارند از بین بروند و کسی روی زمین نباشد و من تنها باشم، چنانچه قرآن با من باشد هرگز احساس وحشت نمی کنم.

یعنی اگر همه عالم کافر شوند و قرآن با من باشد هرگز احساس ترس نمی کنم. مرگ در حقیقت همان مرگ روح است و انسان کافر حقیقتاً مرده است. از نظر قرآن کسانی زنده اند که دین خدا را قبول کنند: (لینذر من کان حیاً ویحق القول علی الکافرین).[ سوره یس، آیه 70]

حضرت می فرماید: اگر همه کافر شوند برای ما تفاوتی ندارد ما از هیچ کس هراس نداریم چون انسان در نبرد با کافر، چیزی را از دست نمی دهد که جبران پذیر نباشد تنها از عالم محدودی به جهان ابد پر می کشد و این جای نگرانی ندارد؛ کسی که برای انتقال از عالم طبیعت به ماورای آن هراسی ندارد، از کفر جهانی هم واهمه ای به خود راه نمی دهد.

حکمت عبادت آن است که عابد معبود را در ضمیر خود مشاهده کند طی این راه نیز محال نیست بلکه شرایط، آداب و احکامی دارد تلاوت قرآن نیز عبادت است. برای این که به مرحله مشاهده معبود راه یابیم باید تا می توانیم بر چشم و گوش خود کنترل داشته باشیم، هر کس باید مواظب باشد که جز وظیفه شرعی چیزی انجام ندهد محیط کار و محیط منزل را با غفلت از خدا آلوده نسازد.

وقتی انسان قرآن تلاوت می کند، آنگاه که صاحب کلمات آن را با چشم دل مشاهده کرد، به حکمت تلاوت قرآن رسیده است. 

از دیگر آثار تلاوت قرآن

در میان کلمات گهربار پیشوایان معصوم(علیهم السلام) فواید بسیارى براى قرائت قرآن مى توان یافت که بخشى از آن چنین است:

1. خداوند، به قرائت کننده قرآن، پاداشى بزرگ خواهد داد. پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: «هرکس براى رضاى خدا و آگاهى عمیق در دین، قرآن بخواند، ثواب ملائکه و انبیا و رسولان را خواهد داشت.»[1]

2. بالا رفتن مقام و درجه قارى در بهشت: «حفص گوید: از امام کاظم(علیه السلام) شنیدم که مى فرمود: درجات بهشت به اندازه آیات قرآن است. به قارى گفته مى شود: بخوان و [در مراتب بهشت] بالا برو. سپس مى خواند و مقامش بالا مى رود.[2]»
3. آمیخته شدن قرآن با گوشت و خون قارى: امام صادق(علیه السلام) فرمود: «هر جوان م?منى که قرآن بخواند، قرآن با گوشت و خونش آمیخته خواهد شد.[3]»

4. صفاى دل: پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: «بدون شک این دل ها زنگار مى گیرد; هم چنان که آهن زنگ مى زند. عرض شد: صیقل آن به چیست؟ فرمود به قرائت قرآن.»

5 . استجابت دعا: امام باقر(علیه السلام) فرمود: «دعا را هنگام چهار چیز غنیمت بشمارید: قرائت قرآن و ... ».[4]

6 . نورانى شدن خانه: پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) فرمود: «خانه هاى تان را با تلاوت قرآن نورانى کنید ... .»[5]

7. افزایش برکت خانه: امام صادق(علیه السلام) از امیر م?منان على(علیه السلام) چنین نقل مى کند: «خانه اى که در آن قرآن تلاوت و یادى از خدا شود، برکتش زیاد شده، ملائکه در آن جا حاضر مى شوند و شیاطین را دور مى کنند ... .»[6]

8 . بهترین عبادت: پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمود: «بهترین عبادتِ امتِ من، تلاوت قرآن است.»[7]

9. بخشش گناهان، نوشته شدن حسنه و پاک شدن گناهان.[8]

10. تخفیف عذاب از پدر و مادر: امام صادق(علیه السلام) مى فرماید: «هر کس قرآن را تلاوت کند، چشمانش روشنایى مى یابد و از پدر و مادرش عذاب کم مى شود، هرچند کافر باشند.»[9]

11. بارورى ایمان:[10]

12. روشنایى چشمان: پیامبر اکرم(ص) مى فرماید: چشم درد داشتم، به جبرئیل شکایت کردم، گفت: پیوسته به قرآن نگاه کن.[11] 

 پی نوشت ها :

 [1] وسائل الشیعه، ج 6 ، ص 184.

[2] وسائل الشیعه، ص 187.

[3] کافى، ج 2، ص 568 .

[4] همان، ص 448.

[5] بحارالأنوار، ج 89 ، ص 200.

[6] کافى، ج 2، ص 575 .

[7] وسائل الشیعه، ج 6 ، ص 168.

[8] کافى، ج 2، ص 575 و 584 .

[9] بحارالانوار، ج 89 ، ص 202.

[10] غررالحکم، ص 112.

[11] بحارالانوار، ج 89 ، ص 202.


منابع :

مرکز بین المللی اسراء

پایگاه معارف قرآن